27 mei 2022 – Een regenachtige dag in de Helsinki-archipel

Het centrale treinstation van Helsinki

Vanochtend kwam het helaas met bakken uit de lucht. Toch maar de buitenlucht in gegaan. Op ongeveer een half uur lopen bevindt zich het treinstation van Helsinki (Helsingin päärautatieasema, Helsingfors centralstation) uit 1919. Een vrij pompeus gebouw, dat vooral ook bedoeld was om te onderstrepen dat Finland een onafhankelijk land was geworden. Leuk was dat twee mensfiguren op de gevel die een witte wereldbol vasthielden een shirt van het nationaal voetbalelftal aangetrokken hadden gekregen. De suggestie was in ieder geval duidelijk.

Een half uurtje verderop ligt het nationale museum (Suomen Kansallismuseuo, Nationalmuseum) dat gebouwd is aan het begin van de 20ste eeuw en duidelijk de Finse nationale beweging tevreden moest stellen. Het museum huisvest een collectie met pre-historische vondsten uit Finland (van de native bevolking). De historische tentoonstelling is opgedeeld in twee delen “andermansland: en “het verhaal van Finland”. De eerste tentoonstelling vertelt het verhaal van Finland onder Zweedse en Russische heerschappij. Bijzonder daarbij is dat er eigenlijk bewust wordt verteld dat Finland voor z’n onafhankelijkheid geen eigen geschiedenis heeft. Finland is duidelijk het lijdend voorwerp van de geschiedenis die door anderen is geschreven. De andere tentoonstelling vertelt juist hoe Finland onafhankelijk werd in het kielzog van de Russische revolutie en hoe het Finland daarna verging (onder andere twee oorlogen met de Sovjet-Unie en gedwongen neutraliteit tijdens de Koude Oorlog). De expositie was erg modern opgezet: de bezoeker mag zelf zijn eigen visie op de geschiedenis bepalen. Hoewel dit post-moderne uitgangspunt mooi is, miste ik toch een rode draad in de tentoonstellingen. Iets meer een narratieve insteek waarbinnen de bezoeker zijn eigen verhaal mag vormen zou toch beter zijn geweest.

Na een informatief museumbezoek stond de Rotskerk (Temppeliaukio kirkko, tempelplatsens kyrka) op het programma. Deze kerk is heel modern: half uitgevoerd in een bestaande rots (Helsinki is gebouwd op een rotsige ondergrond) en half in beton. De kerk doubleert als een van de vele schuilkelders in de stad (je ziet overal bordjes naar schuilkelders staan). Deze schuilkelder is gelegen onder de kerk en zowel vanuit en van buiten de kerk te benaderen. Hoewel de Lutherse kerk verder vrij saai is, is het architecturale ensemble en de bijbehorende rotstuin zeker de moeite waard.

Het klapstuk van de dag kwam daarna echter: we hadden een tafeltje geboekt op de M/S Helsinki, een rondvaartboot die ons in 2.5u door de Helsinki-archipel liet varen en ons een stuk van de stad vanaf het water lieten zien. Ondertussen was er een zeer ruimhartig diner-buffet klaargezet: diverse bereidingswijzen van haring (zowel vers als ingemaakt), zalm, garnalen, groenten stonden voor elkaar. Ook was er ruimte voor wat het nationale Finse gerecht lijkt te zijn: Zalmsoep. Allemaal erg lekker, en ondertussen een mooi uitzicht.

Kortom: een zeer welbestede en leerzame dag. Morgen weer een vervolg…